Najnowsze układy sterowania pneumatycznego wykorzystują zawory rozdzielające przede wszystkim do realizacji różnego rodzaju przemieszczeń poszczególnych elementów, takich jak siłowniki pneumatyczne o ruchu obrotowym i liniowym.
Zawory rozdzielające
W pneumatyce możemy spotkać się między innymi z zaworami rozdzielającymi, zwrotnymi, szybkiego spustu, a także z logicznymi i odcinającymi. W układach, w których są zawory rozdzielające możliwe jest łatwe sterowanie kierunkiem przepływu, ale także jego natężeniem.
Liczba dróg przepływu czynnika roboczego jakie mają zawory rozdzielające może wynosić od dwóch do pięciu. Natomiast jeżeli chodzi o liczbę położeń to spotykamy zawory dwupołożeniowe, trójpołożeniowe i wielopołożeniowe.
Zawory zwrotne
Zawory zwrotne służą do realizacji przepływu głównie czynnika roboczego w jednym jedynym kierunku. Kierunek przeciwny jest blokowany. Zawór zwrotny działa samoczynnie w przeciwieństwie do zaworu rozdzielającego i nie wymaga dodatkowych sygnałów.
W przypadku zaworu zwrotnego niezmiernie ważne jest zastosowanie minimalnego ciśnienia otwarcia zaworu, wynika to głównie z budowy zaworu. W niektórych przypadkach w pneumatyce stosuje się specjalne zawory zwrotne nazywane zaworami sterowanymi, w których poprzez doprowadzenie sygnału zewnętrznego można otworzyć przepływ medium w kierunku roboczym. Ale to rzadko spotykane rozwiązania.
Zawory logiczne i odcinające
Zawory logiczne służą do sterowania i regulacji funkcji logistycznych. Najczęściej stosuje się w tym przypadku zawory iloczynu i sumy. Zawory logiczne są o tyle korzystne, że pozwalają na konstruowanie różnych układów i kombinacji sekwencyjnych w mechanice i pneumatyce.
Zawory odcinające to duża grupa zaworów sterowanych zarówno pneumatycznie, elektromagnetycznie, a także mechanicznie. Stosuje się je do odcinania i otwierania różnych dróg przepływu tak zwanego czynnika roboczego. Co może być czynnikiem roboczym w przypadku zaworów odcinających? Przede wszystkim gazy techniczne, para wodna, olej hydrauliczny, woda, a także powietrze.
Zawory sterujące natężeniem powietrza
Do regulacji przepływu powietrza wykorzystuje się zawory dławiąco-zwrotne oraz zawory dławiące. Zawory dławiąco-zwrotne umożliwiają swobodny przepływ dowolnego czynnika roboczego, w jednym kierunku. Pozwalają także na regulowane dławienie przepływu w kierunku odwrotnym.
Zawory dławiące są zaworami dwukierunkowymi, w których dławienie odbywa się w dowolnym kierunku. Ze względu na swoją ogromną skuteczność montuje się je blisko elementów wykonawczych.
Artykuł przygotowany w oparciu o materiały dostarczone przez OBREiUP Pneumatyka